Yunanistan – Edebiyat

Antik Yunan Edebiyatı

Antik Yunan Edebiyatı 3 ayrı döneme ayrılır:

– Arkaik dönem: Bu dönemin edebiyatı çoğunlukla mitlere odaklanır – kısmen tarih ve kısmen folklor. Bu dönemin en önemli örnekleri Homeros’un İlyada ve Odyssey destanları ile Hesiodos’un Theogony’sidir.

Bu süre zarfında geliştirilenlerin çoğu sözlü olarak paylaşıldı, ancak yıllar sonra yazıya döküldü.

– Klasik dönem: Bu dönemin edebiyatı (MÖ 4. – 5. yy) drama merkezlidir. Drama, sadece eğlendirmek için değil, aynı zamanda Yunan vatandaşını eğitmek, bir sorunu keşfetmek için de kullanılıyordu. Trajedi ve komedi biçimlerinin tanıtıldığı, popüler ve etkili olduğu dönemdi.

En bilinen Yunan trajedileri Aeschylus, Sophocles ve Euripides’tir ve Aristophanes komedileriyle ünlüydü.

– Helenistik dönem: Şairler, nesir yazarları ve tarihçiler Helenistik dönemde gelişti. Bunlar arasında Callimachus, Apollonius Rhodius ve tanınmış tarihçi Plutarch da vardı.

Ne yazık ki, yalnızca birkaç istisna dışında, Arkaik ve Klasik dönemde yaratılanların çoğu, yalnızca parçalar halinde kalır veya başkalarının eserlerinde alıntılanır.

(photo:  © The Egypt Exploration Society)

Modern Yunan edebiyatı

Modern Yunanca ile yazılmış tüm Yunan edebi eserleri, MS 11. yüzyılda ortaya çıkmaya başlayan Modern Yunan edebiyatı olarak anılır. Digenis Akritas destanı Bizans döneminde demotik Yunanca yazılmış ilk edebi eserdir.

Bunu takip eden diğer önemli eserler, Georgios Chortatsis (1585) tarafından Erofili ve Vitsentzos Kornaros (17. yüzyılın başı) tarafından Erotokritos idi.

18. yüzyılda, Eski Yunanca ile günümüzün yerel dili olan Demotik Yunanca arasında bir uzlaşma olan Yunan dilinin ‘katharevousa’ deyiminin kullanılmasıyla yeni bir aşama başladı. Yunan Dilinin bu biçimi ilk olarak Adamantios Korais tarafından edebiyatta kullanılmış ve sonunda yeni doğan Yunanistan devletinin (1832) resmi dili haline gelmiştir. Bu yeni resmi dil ile demotik dilin (halkın gündelik dili) bir karışımının kullanıldığı edebiyat başyapıtları izledi.

Takip eden diğer önemli yazarlar ve eserleri:

• Yunanistan’ın milli marşı Dionysios Solomos tarafından yazılan Özgürlük İlahisi (1823)
• The Murderess/Katil (1903), Alexandros Papadiamantis tarafından yazılmış kısa bir suç romanı
• Twelve Lays of the Gypsy (1907), Kostis Palamas’ın şiir koleksiyonu
• Elegies and Satires (1927), Kostas Karyotakis’in şiir koleksiyonu
• Epitafios (1936), Yiannis Ritsos’un şiir koleksiyonu (Mikis Theodorakis tarafından melodileştirildi)
• Zorba the Greek /Yunan Zorba (1946), Nikos Kazancakis’in romanı
• Romiosini (1954), Yiannis Ritsos’un şiiri (Mikis Theodorakis tarafından melodileştirildi)
• To Axion Esti (1959), Odysseas Elytis’in şiir koleksiyonu (Mikis Theodorakis tarafından melodileştirildi)
• Bloody Earth/Kanlı Toprak (1962), Dido Sotiriou’nun romanı

İki Yunan şairi, George Seferis ve Odysseas Elytis, sırasıyla 1963 ve 1979’da Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü. Önemli çağdaş Yunan Şairlerini ve yazarları hakkında daha fazla bilgi için: https://theculturetrip.com/europe/greece/articles/contemporary-greek-authors-and-poets-to-read-now/