Ελλάδα – Λογοτεχνία
Αρχαία Ελληνική Λογοτεχνία
Η αρχαία ελληνική λογοτεχνία χωρίζεται σε 3 διαφορετικές περιόδους:
– Η αρχαϊκή περίοδος: η λογοτεχνία αυτής της περιόδου επικεντρώνεται κυρίως σε μύθους – εν μέρει ιστορία και εν μέρει λαογραφία. Τα σημαντικότερα παραδείγματα αυτής της περιόδου περιλαμβάνουν τα έπη του Ομήρου, την Ιλιάδα και την Οδύσσεια, και τη Θεογονία του Ησιόδου.
Πολλά από αυτά που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου διαδόθηκαν προφορικά, για να καταγραφούν μετά από χρόνια.
– Η κλασική περίοδος: η λογοτεχνία αυτής της περιόδου (4ος – 5ος αιώνας π.Χ.) επικεντρώθηκε στο δράμα. Το δράμα χρησιμοποιήθηκε όχι μόνο για να διασκεδάσει αλλά και για να εκπαιδεύσει τον Έλληνα πολίτη, να διερευνήσει ένα πρόβλημα. Ήταν η εποχή που εισήχθησαν οι μορφές της τραγωδίας και της κωμωδίας και έγιναν δημοφιλείς και με μεγάλη επιρροή.
Οι πιο γνωστοί Έλληνες τραγικοί ποιητές είναι ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής και ο Ευριπίδης, ενώ ο Αριστοφάνης ήταν διάσημος για τις κωμωδίες του.
– Η ελληνιστική περίοδος: Ποιητές, πεζογράφοι και ιστορικοί άκμασαν κατά την ελληνιστική περίοδο. Μεταξύ αυτών ήταν ο Καλλίμαχος, ο Απολλώνιος ο Ρόδιος και ο γνωστός ιστορικός Πλούταρχος.
Δυστυχώς, με λίγες μόνο εξαιρέσεις, πολλά από όσα δημιουργήθηκαν κατά την αρχαϊκή και κλασική περίοδο σώθηκαν μόνο αποσπασματικά ή παρατίθενται σε έργα άλλων.
(photo: © The Egypt Exploration Society)
Νεοελληνική λογοτεχνία
Όλα τα ελληνικά λογοτεχνικά έργα γραμμένα στα νέα ελληνικά αναφέρονται ως νεοελληνική λογοτεχνία που άρχισε να εμφανίζεται κατά τον 11ο αιώνα μ.Χ. Το έπος του Διγενή Ακρίτα ήταν το πρώτο λογοτεχνικό έργο που γράφτηκε στη δημοτική κατά τους βυζαντινούς χρόνους.
Άλλα αξιόλογα έργα που ακολούθησαν ήταν η Ερωφίλη του Γεωργίου Χορτάτση (1585) και ο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου (αρχές του 17ου αιώνα).
Μια νέα φάση ξεκίνησε τον 18ο αιώνα με τη χρήση του ιδιώματος της “καθαρεύουσας” της ελληνικής γλώσσας, το οποίο ήταν ένας συμβιβασμός μεταξύ της αρχαίας ελληνικής και της σύγχρονης δημοτικής γλώσσας. Αυτή η μορφή της ελληνικής γλώσσας χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στη λογοτεχνία από τον Αδαμάντιο Κοραή και τελικά έγινε η επίσημη γλώσσα του νεοσύστατου κράτους της Ελλάδας (1832). Ακολούθησαν λογοτεχνικά αριστουργήματα όπου χρησιμοποιήθηκε ένα μείγμα αυτής της νέας επίσημης γλώσσας και της δημοτικής γλώσσας (καθημερινή γλώσσα του λαού).
Άλλοι σημαντικοί συγγραφείς και έργα που ακολούθησαν:
- Ύμνος εις την Ελευθερίαν (1823), του Διονυσίου Σολωμού – ο εθνικός ύμνος της Ελλάδας
- Η Φόνισσα (1903), σύντομο αστυνομικό μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
- Ο δωδεκάλογος του γύφτου (1907), ποιητική συλλογή του Κωστή Παλαμά
- Ελεγεία και σάτιρες (1927), ποιητική συλλογή του Κώστα Καρυωτάκη
- Επιτάφιος (1936), ποιητική συλλογή του Γιάννη Ρίτσου (μελοποιημένη από τον Μίκη Θεοδωράκη)
- Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά (1946), μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη
- Ρωμιοσύνη (1954), ποίηση του Γιάννη Ρίτσου (μελοποιημένη από τον Μίκη Θεοδωράκη)
- Το Άξιον Εστί (1959), ποιητική συλλογή του Οδυσσέα Ελύτη (μελοποιημένη από τον Μίκη Θεοδωράκη)
- Ματωμένα χώματα (1962), μυθιστόρημα της Διδώς Σωτηρίου
Δύο Έλληνες ποιητές, ο Γιώργος Σεφέρης και ο Οδυσσέας Ελύτης, τιμήθηκαν με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1963 και το 1979 αντίστοιχα. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για σημαντικούς σύγχρονους Έλληνες ποιητές και συγγραφείς εδώ: https://theculturetrip.com/europe/greece/articles/contemporary-greek-authors-and-poets-to-read-now/