Kıbrıs – Arkeoloji
1) Choirokitia/Khirokitia
Choirokitia Neolitik yerleşimi M.Ö 70000- 5000 yıllarına dayanır . Doğu Akdeniz’deki en önemli ve iyi korunmuş tarih öncesi alanlardan biridir ve UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştır. Larnaka Bölgesi’nde Maroni Nehri yakınında yer almaktadır. Kazılar, diğerlerinin yanı sıra ölülerini, aletlerini, taş kaplarını ve antropomorfik figürinlerini de gömdükleri dairesel evleri ortaya çıkarmıştır ve bu da daha geniş bölgedeki insan toplumunun evrimi hakkında bilgi sağlamaktadır.
2) Nea Pafos
Antik Yunan ve Roma kenti Nea Pafos’un kalıntıları, Kıbrıs’ın güneybatı kıyısında, Kato Pafos bölgesinde yer almaktadır ve UNESCO tarafından Dünya Mirası Alanı olarak listelenmiştir. Kentin MÖ 4. yy civarında kurulduğu tahmin edilmektedir. Kısa sürede önemli bir siyasi ve ekonomik merkez haline gelmiş ve Ptolemaios ve daha sonra Roma yönetimi sırasında Kıbrıs’ın başkenti olmuştur. En önemli anıtlardan bazıları Dionysos Evi, Orpheus Evi, Theseus Villası, Aion Evi, Agora, Tiyatro, Chrysopolitissa Bazilikası ve ‘Saranda Kolones’ Kalesi’dir.
3) Kral Mezarları
Kral Mezarları, MÖ 3. yüzyıla kadar uzanan etkileyici bir nekropoldür. Nea Baf antik kentinin kuzeyinde, ihtiyaçlarının karşılanması amaçlanmış. Adı, kralların gömülmesiyle değil, anıtsal karakterleriyle ilişkilidir. Helenistik ve Roma dönemlerinde mezar yeri olarak kullanılmış ve kanıtlar, Hristiyanlığın ilk yıllarına kadar devam ettiğini göstermektedir. Ayrıca UNESCO tarafından Dünya Miras Alanları listesine dahil edilmiştir.
4) Palaipafos (Kouklia)
Palaipafos antik kentinin kalıntıları, Baf kentinin doğusundaki Kouklia köyünde bulunmaktadır. Neolitik dönemden beri Kıbrıs’ta uygulanan bereket tanrıçası ibadetiyle daha çok ilişkilendirilen Geometrik dönemden Klasik döneme kadar önemli bir dini merkezdi. En önemli anıtlardan bazıları Homeros ve diğer Yunan ve Latin yazarların bahsettiği Afrodit Tapınağı, Leda Evi, savunma duvarının Kuzeydoğu Kapısı, Şehir surları ve Hacı Abdulla Sarayı, Panagia Kilisesi’dir. Katholiki, Lüzinyan Malikanesi, mezarlıklar ve kıyı ovasındaki Lüzinyan şeker kamışı rafinerisidir.
5) Kalavasos – Tenta
Kalavasos – Tenta Neolitik yerleşiminin MÖ 7. binyılın sonlarında kurulduğu tahmin edilmektedir ve Larnaka bölgesinde yer almaktadır. Yerleşimin uygarlığı Akeramik dönemin sonunda aniden ortadan kaybolmuştur.
